Phong tục đi lễ chùa đầu năm liên quan đến Phật giáo đã trở thành di sản văn hóa được nhiều gia đình Việt Nam duy trì. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu ý nghĩa và phương pháp đi chùa đầu năm đúng. Đi chùa đầu năm là nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Tuy nhiên, bên cạnh những người đến với những ngôi chùa đúng nghĩa của nhà Phật, học Phật pháp, tu nhân tích đức thì không ít người tìm đến cửa thiền để làm những việc trái với giáo lý nhà Phật. tương phản với thuần phong mỹ tục. Sự thiếu hiểu biết của Phật giáo đã bóp méo và bóp méo các lễ hội gắn liền với các ngôi chùa.
Vì vậy, để các hoạt động tín ngưỡng được thực hiện đúng bản chất, tiết kiệm thời gian, tiền bạc và xóa bỏ mê tín dị đoan thì cần phải có hiểu biết đúng đắn về chùa chiền và giáo lý nhà Phật.
Ý nghĩa của việc đi lễ chùa đầu năm là gì?
Phần lớn người dân Việt Nam đi lễ chùa theo truyền thống gia đình. Từ đời này qua đời khác, với những nhà theo đạo Phật từ lâu thì việc đi lễ chùa đã trở thành một hoạt động thường ngày.
Bất cứ ai khi đến chùa đều mong tìm sự bình an cho gia đình, nghiệm ra những Nhân quả thông qua giáo lý nhà Phật. Từ đó có thể dạy lại cho con cháu sống tốt hơn, hướng thiện hơn. Về nơi cửa Phật, giữa không gian thanh tịnh, mùi khói nhang, sắc màu của đèn hoa, mỗi chúng ta sẽ cảm thấy lòng mình trở nên nhẹ nhàng, thanh thản hơn.
Sắm lễ đi chùa đầu năm
Việc sửa soạn đi lễ chùa, sắm lễ vật để đi lễ chùa đều có những quy định; mà người hành lễ phải tuân thủ là:
– Đến dâng hương tại các chùa chỉ được sắm lễ chay: hương, hoa tươi; quả chín, oản phẩm, xôi chè… Không được sắm sửa lễ mặn chư cỗ tam sinh trâu; dê, lợn, thịt mồi, gà, giò, chả…
Việc sắm sửa lễ mặn chỉ có thể được chấp nhận; nếu như trong khu vực chùa có thờ tự các vị Thánh, Mẫu và chỉ dâng ở đó mà thôi. Tuyệt đối không được dâng đặt lễ mặn ở khu vực Phật điện chính điện; tức là nơi thờ tự chính của ngôi chùa.
Trên hương án của chính điện chỉ được dâng lễ chay, tịnh. Lễ mặn nhưng thường chỉ đơn giản gà, giò, chả; rượu, trầu cau… cũng thường được đặt tại ban thờ hay điện thờ nếu xây riêng của Đức Ông; vị thần cai quản toàn bộ công việc của ngôi chùa.
– Không nên sắm sửa vàng mã, tiền âm phủ để dâng cúng; lễ Phật tại chùa. Nếu có sửa lễ này thì chủ đặt ở bàn thờ thần linh; Thánh Mẫu hay ở bàn thờ Đức Ông.
– Tiền giấy âm phủ hay hàng mã kiêng đặt ở ban thờ Phật, Bồ tát và tiền thật; cũng không nên đặt lên hương án của chính điện. Tiền, vàng công đức nên để vào hòm công đức đặt tại chùa.
– Hoa tươi lễ phật là: Hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn; hoa ngâu, hoa cúc… không nên dùng các loại hoa tạp, hoa dại.
– Trước ngày dâng hương lễ Phật ở chùa cần chay tịnh trong đời sống sinh hoạt ngày thường: ăn chay; kiêng giới, làm việc thiện.
Cách bày lễ ở các ban ra sao
– Ở chùa thì ban to nhất bao giờ cũng ở chính giữa. Nhà chính là ban Tam Bảo thờ phật; khi đặt lễ ở ban này để cúng dường chư phật thì đầy đủ nhất phải gòm 5 món; hương – nến – hoa – quả – nước.
Trong trường hợp không chuẩn bị được hết như vậy thì cũng không sao; cúng dường chư phật bằng tấm lòng thành chân thật. Tuyệt đối không để tiền, vàng; bao gồm cả tiền thật lên ban Tam Bảo. Tiền thật nên để trực tiếp vào hòm công đức; coi như đó là tiền cúng dường. Tuyệt đối không cúng đồ lễ mặn trong chùa; kể cả để ở ban Đức Ông.
– Các ban khác trong chùa thì thường còn có ban Mẫu, ban Đức Ông; ban Thánh Hiền, ban vong… tùy mỗi chùa mà có sắp xếp khác nhau; thường có biển ghi đặt ở trước từng ban; bạn có thể quan sát trước khi khấn.
– Về thắp hương thì có thể thắp 3 nén; nhưng thường giờ không cho thắp bên trong chùa vì lí do an toàn; nên cứ thắp chung ở lư hương to đặt trước cửa chùa; rồi sau đó đi từng ban khấn.
Cũng không quá quan trọng thắp nhiều hương hay ít hương; nhiều khi kể cả 1 nén cũng không sao cả. Chỉ cần chú ý ban Tam Bảo thờ phật bao giờ cũng là to nhất; nên nếu có chuẩn bị nhiều đồ lễ để bày các ban thì nên ưu tiên sắp sửa cho ban Tam Bảo đẹp và trang trọng nhất.
Thậm chí nếu không muốn cầu kỳ chỉ cần sắp một đĩa hương hoa quả để duy nhất ở ban Tam Bảo.
– Về khấn thì khi đi lễ chùa thường chú trọng sám hối, sau đó nguyện hồi hướng công đức cho oan gia trái chủ, cho người thân, người mất được siêu sinh Tây phương cực lạc, người sống được mạnh khỏe, an lạc, biết đến phật pháp tăng, tin sâu Phật pháp.
Đến chùa hành lễ cần theo những thứ tự sau
1. Đặt lễ vật: Thắp hương và làm lễ tại ban thờ Đức Ông trước.
2. Sau khi đặt lễ ở ban Đức Ông xong, đặt lễ lên hương án của chính điện, thắp đèn nhang, thỉnh 3 hồi chuông rồi làm lễ chư Phật, Bồ tát.
3. Sau khi đặt lễ ở chính điện xong thì đi thắp hương ở tất cả các ban thờ khác của nhà bái đường. Khi thắp hương lên đều có 3 lễ hay 5 lễ. Nếu chùa nào có điện thờ Mẫu, Tứ Phủ thì đến đó đặt lễ, dâng hương cầu theo ý nguyện.
4. Cuối cùng thì lễ ở nhà thờ tổ nhà hậu.
5. Cuối buổi lễ, sau khi đã lễ
Những điều cấm kỵ cần lưu ý khi đi lễ chùa đầu năm có thể bạn không biết
Thứ nhất: Khi đi lễ chùa bạn nên thắp hương tại đỉnh đặt bên ngoài, hạn chế thắp hương bên trong chùa, vì có thể gây ảnh hưởng đến tượng Phật, pháp khí.
Thứ hai: Không nên chụp ảnh, quay phim tùy tiện trong chùa, khi đứng khấn vái, không nên đứng thẳng bàn thờ mà nên đứng chéo sang một bên.
Thứ ba: Không đặt lễ mặn ở khu vực Phật điện tức là chính điện, tức là nơi thờ tự chính của ngôi chùa.
Trên hương án của chính điện chỉ được dâng đặt lễ chay, tịnh. Việc sắm sửa lễ mặn chỉ có thể được chấp nhận nếu như trong khu vực chùa có thờ tự các vị Đức Ông, Thánh, Mẫu và chỉ dâng đặt tại ban thờ hay điện thờ mà thôi.
Thứ tư: Không nên sắm sửa vàng mã, tiền âm phủ để dâng cúng Phật tại chùa. Nếu có sửa lễ này thì thí chủ đặt ở bàn thờ thần linh, Thánh Mẫu hay ở bàn thờ Đức Ông. Tiền thật cũng không nên đặt lên hương án của chính điện, mà nên bỏ vào hòm công đức.
Thứ năm: Vào chùa nên đi từ cửa bên, không đi cửa chính giữa; đồng thời không dẫm lên bậu cửa khi bước vào, phải bước qua bậu cửa, nếu không chắc chắn phạm tội bất kính. Cửa chính nhà chùa từ xưa đến nay chỉ đức Phật, Ngọc đế, quốc vương một nước mới được ra vào. Vì thế nhiều ngôi chùa ngày thường không mở cửa chính.
Thứ sáu: Cấm kỵ khi đi lễ chùa tết Tân Sửu 2021 là không nên ngắm tượng Phật như một tác phẩm nghệ thuật, trước tượng Phật nên cung kính nghiêm trang, không nhìn ngang ngó dọc, khệnh khạng trước tam bảo. Nếu muốn chiêm ngưỡng tượng Phật, nên đứng từ ngoài để quan sát
Nguồn: S9travel.vn
